Smernica 11 navodi informacije o visokom obrazovanju.
Ova smernica je izrađena za potrebe osoba sa invaliditetom i njihovih porodica i prijatelja kroz publikovanje na veb portal i aplikacija za mobilne telefone INVALIDNOST INFO.
Sadržaj ove smernice ne odražava nužno i stav COD Kosovo, već daje samo pregled postojećih informacija.
UVOD – OSNOVNE INFORMACIJE
Pravo na visoko obrazovanje imaju sva lica sa prethodno stečenim srednjim obrazovanjem u četvorogodišnjem trajanju, u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje srednje obrazovanje.
Delatnost visokog obrazovanja obavljaju sledeće visokoškolske ustanove:
- univerzitet;
- fakultet, odnosno umetnička akademija, u sastavu univerziteta;
- akademija strukovnih studija;
- visoka škola;
- visoka škola strukovnih studija.
Student sa invaliditetom ima pravo da polaže ispit na mestu i na način prilagođen njegovim mogućnostima, u skladu sa opštim aktom visokoškolske ustanove. Student koji studira uz rad, student sa invaliditetom, student koji je upisan na studije po afirmativnoj meri i student koji ima status kategorisanog vrhunskog sportiste zadržava status studenta do isteka roka koji se određuje u trostrukom broju školskih godina potrebnih za realizaciju studijskog programa (zakon o visokom obrazovanju RS).
PROGRAM AFIRMATIVNE MERE UPISA LICA SA INVALIDITETOM
Osobe sa invaliditetom mogu polagati prijemni ispit na način prilagođen njihovim mogućnostima, odnosno u njima dostupnom obliku, a u skladu sa objektivnim mogućnostima fakulteta.
Osoba sa invaliditetom je u obavezi da pismeno obrazloži na koji način je potrebno prilagoditi polaganje prijemnog ispita i to obrazloženje dostavi prilikom prijave na konkurs za upis na studijski program.
Osobe sa invaliditetom, za dodatne informacije i konsultacije, mogu se obratiti Univerzitetskom centru za studente sa hendikepom na telefon 011-3370-686 ili elektronskom poštom ucsh@rect.bg.ac.rs. Univerzitetski centar za studente sa hendikepom nalazi se u prostorijama Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković“ u ulici Bulevar kralja Aleksandra 71.
UPIS
Kandidati prilikom podnošenja prijave i propisane dokumentacije na konkurs za upis studenata u prvu godinu osnovnih i integrisanih studija na visokoškolskim ustanovama čiji je osnivač Republika za školsku 2018/19. godinu, a žele da se upišu u okviru Programa afirmativne mere upisa kandidata sa invaliditetom i to:
- Kandidati koji su korisnici kolica ili se otežano kreću
- Kandidati sa delimičnim ili potpunim oštećenjem vida (slepi i slabovidi)
- Kandidati sa delimičnim ili potpunim oštećenjem sluha (gluvi i nagluvi)
- Kandidati koji imaju teškoće u učenju (disleksija, disgrafija, diskalkulija…)
- Kandidati koji imaju teškoće u govoru
- Kandidati sa hroničnim oboljenjima (hemofilija, epilepsija, dijabetes tip1, maligna oboljenja…)
- Kandidati sa psihološkim ili mentalnim teškoćama
- prilažu visokoškolskoj ustanovi i jedan od sledećih dokumenata:
- Rešenje nadležnog organa o postojanju telesnog oštećenja i/ili
- Rešenje o pravu na dodatak za tuđu negu i pomoć.
- Mišljenje Interesorne komisije
Preporuku Udruženja studenata sa hendikepom (kandidati kojima nije rađena procena telesnog oštećenja i koji nisu korisnici prava na dodatak za tuđu negu i pomoć, dostavljaju medicinsku dokumentaciju Udruženju studenata koje daje preporuku odgovarajućem fakultetu. Medicinska dokumentacijaa mora biti izdata od nadležne zdravstvene institucije i ne sme biti starija od šest meseci. Neophodno je da se iz lekarskog izveštaja može zaključiti na koji način invaliditet/zdravstveno stanje utiče na ishode učenja i svakodnevno funkcionisanje.
Upis na visokoškolsku ustanovu u okviru Programa afirmativne mere upisa studenata sa invaliditetom u okviru kvote do 1% može da ostvari student koji je položio prijemni ispit.
Posle završenog polaganja prijemnih ispita (ispita za proveru sklonosti i sposobnosti) kandidati koji su se izjasnili za korišćenje Programa afirmativne mere upisa studenata sa invaliditetom iz tačke 1., a položili su prijemni ispit (ispit za proveru sklonosti i sposobnosti) rangiraju se na posebnoj rang listi, sa koje visokoškolska ustanova upisuje najviše onoliko kandidata koliko je odobreno Odlukom Vlade RS za ovu afirmativnu meru. Studenti koji se na ovaj način ne upišu rangiraju se sa ostalim kandidatima za redovna budžetska mesta.
Ukolike se u okviru Programa afirmativne mere upiše manji broj studenata od broja odobrenog odlukom Vlade RS, na ta mesta visokoškolska ustanova može upisati studente sa osnovne liste u statusu samofinansirajućih studenata. Ukupan broj studenata upisan na studijski program ne može biti veći od broja studenata iz dozvole za rad.
Fakulteti su u obavezi da priložena dokumenta koriste samo u ovu svrhu i da ih čuvaju u skladu sa Zakonom o zaštiti podataka o ličnosti.
PRAĆENJE:
Prilikom upisa na više godine studija, studenti koji su se upisali preko Programa afirmativne akcije u obrazovni sistem u statusu studenata koji se finansiraju iz budžeta, se ne rangiraju sa ostalim studentima već zadržavaju budžetski status ako ostvare 36 ESPB u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju;
Fakultet je dužan da u svom informacionom sistemu vodi evidenciju o studentima koji su kroz Program afirmativne mere upisali prvu godinu studija i ostvarili pravo na finansiranje iz budžeta;
Studenti koji su se upisali preko Programa afirmativne akcije u statusu studenata koji se finansiraju iz budžeta ostvaruju i pravo na besplatnu ishranu u studentskim restoranima i smeštaj u studentskim domovima.
DODATNE INFORMACIJE
Za više informacija molimo vas da posetite veb stranu Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja: http://www.mpn.gov.rs/
Udruženje studenata sa hendikepom: www.ush.rs
